مزاج شناسی

مزاج‌شناسی ظرف هستی را برای انسان تعریف می‌کند. و تناسب طبع انسان با ظرف را می سنجد و بر اساس آن برای هر مقطع از زندگی حرکت مناسب آن را توصیه می‌کند، و برای طفولیت و جوانی میانسالی و کهنسالی و پیری برنامه‌ریزی ویژه ارائه می‌کند. و ساختار طبیعت انسان را با تمام رفتارهای مادی و معنوی و گفتاری و شنیداری و پنداری و دیداری و جنسی و غیر آن سازگار و همسان می سازد. و تلاس و زندگی را موافق با طرح الهی برای جهت گیری سرشت نظام هستی و سمت و سوی حرکت آن طراحی می کند. در این قالب هیچگاه انسان مخالف با قانون مندی های طبیعت حرکت نمی کند و رو در روی آن قرار نمی گیرد. و از هیچ لحظه طبیعت بی بهره نمی شود و یا زیان نمی بیند.

مزاج شناسی ساخت جایگاه واقعی و حقیقی انسان در ساختار جهان خلقت است و موافق سازی حرکت آن با حرکت خلقت. و هر گاه حرکت انسان با جهان سازگار و همسان و موافق شد تعادل پدید می آید و هرگاه تعادل پدید آمد صحت بدست آمده است و حفظ تعادل مزاج حفظ الصحه و بهداشت نامیده می شود. هرگاه مسیر زندگی او، خورد و خوراک او با محیط زیست و پوشاک، تفکر و کردار و کنش وی مخالف طبیعت بود از حالت تعادل خارج گردیده است و در آن صورت بیمار است. و ایجاد اعتدال فقط در سلامت تن نیست که اعتدال در تن و روان نیز شامل می شود.